zondag 18 december 2016

Hoge luchtdruk ruimt plaats voor maritieme stroming

Met de 1040 hPa-isobar in onze omgeving, lag de luchtdruk gisteren en de voorbije nacht erg hoog. Zoals zo vaak in de winter, stond die hoge luchtdruk niet garant voor helder weer. In de kern zat veel vocht ingevangen, wat onder de subsidentie-inversie zorgde voor lage bewolking, nevel, mist en nu en dan zelfs wat motregen. Evenmin stond de hoge luchtdruk garant voor vrieskou. Er bleef steeds een zwakke aanlandige wind staan, waardoor vrij zachte zeelucht binnensijpelde.

De grondkaart van deze middag. De hogedrukkern net ten zuiden van onze omgeving zorgt voor een zwakke aanlandige stroming, met de aanvoer van veel vocht en vrij zachte zeelucht.


Morgen verplaatst de hogedrukkern zich van onze omgeving naar Slovakije, met nog altijd een wig naar onze regio. De wigas ligt net ten noorden van ons, waardoor er een zwakke oostelijke stroming komt te staan. Dat is ook dinsdag nog het geval. De aangevoerde luchtmassa wordt wat droger, waardoor de kans op opklaringen toeneemt. Dat zorgt ervoor dat het 's nachts wat meer kan afkoelen door uitstraling. Dinsdagochtend vriest het op veel plaatsen in Vlaanderen licht. Dinsdag overdag loopt het kwik op tot een graad of 4, terwijl we nu en dan de zon te zien krijgen.

Woensdag trekt het hogedrukgebied zich verder terug naar het oosten, terwijl we ten noordoosten van IJsland een diepe depressiekern (945 hPa) zien liggen. Wij bevinden ons woensdagochtend nog in een gebied met erg weinig drukgradiënt, waardoor het nog flink kan afkoelen. Als de opklaringen breed genoeg zijn, vriest het in de nacht van dinsdag of woensdag een graad of 3 in de regio van Gent. Mist en lage bewolking blijven wel een onzekere factor.
Woensdag overdag komen we dan geleidelijk onder de invloed van de depressie nabij IJsland en begint de zuidwestenwind aan te spannen. De bewolking neemt toe en tegen de avond valt er lokaal al wat neerslag. De maxima liggen waarschijnlijk rond 3 à 4 graden, maar met een temperatuur op 850 hPa van +5°C is het uitgesloten dat deze neerslag een winters karakter heeft.

Donderdag koelen de bovenluchten af tot -3°C op 850 hPa, maar ook dan is winterse neerslag in Vlaanderen uitgesloten. Een strakke aanlandige wind voert dan in de onderste lagen van de atmosfeer veel zachtere lucht aan. De maxima kunnen dan al oplopen tot 8°C en er valt geregeld regen.



Op de wat langere termijn zien we de polaire straalstroom meestal licht meanderend ten noorden van onze omgeving liggen (zie kaartje hierboven). Dat betekent dat we van vrijdag 23 december tot en met dinsdag 27 december de meeste kans maken op een zuidwestelijke tot westelijke stroming waarin geregeld frontale systemen meetrekken. Het is wisselvallig, er staat soms veel wind en de maxima liggen gemiddeld rond 8°C. De kans op vorst tijdens de nachten is klein. Alleen tijdens de passage van een mobiele wig is er kans op een koudere nacht, maar structureel winterweer zit er voorlopig dus niet aan te komen.








zondag 11 december 2016

Geblokkeerde patronen, maar voorlopig weinig winterweer

Hogedrukgebieden blijven de komende tijd ons weerbeeld bepalen, maar om winterweer van betekenis te krijgen, ligt het geblokkeerde stromingspatroon voorlopig nog op de verkeerde plaats. De eerstkomende dagen hoeven we dus nog geen winterweer te verwachten, maar op het einde van komende week vergroot de kans op kouder inversieweer. Vorst hoort dan tot de mogelijkheden, sneeuw niet.

Vandaag zondag bevinden we ons op de noordelijke flank van een hogedrukgebied met kern boven Spanje en Frankrijk. Daardoor staat er bij ons een zwakke westelijke stroming die zeelucht aanvoert van gematigde breedtes. Dat betekent dat het vrij zacht is voor de tijd van het jaar, met maxima rond 9 of 10 graden. Vannacht verplaatst de hogedrukkern zich wat verder naar het noorden, waardoor ook bij ons de luchtdrukgradiënt afneemt en bijgevolg ook de wind grotendeels wegvalt. Bij voldoende opklaringen ontstaan dan op verspreide schaal nevel en mist, maar vriezen doet het bij ons onder die brede opklaringen nog niet. De minima liggen de komende nacht in de omgeving van Gent rond 2 à 3°C.

De weerkaart op zeeniveau van deze middag.


De komende dagen gaat de hogedrukkern verder op de wandel, richting Centraal-Europa. De stroming krimpt bij ons naar het zuidwesten tot zuiden en gezien de zachte voorgeschiedenis moeten we vanuit die hoek geen winterkou verwachten. Morgen is het droog, bij maxima rond 7°C, dinsdag probeert een verzwakt front tot onze regio door te dringen. Het is dan zwaarbewolkt en regenachtig, bij maxima rond 9°C. Als we de hoogtekaart bekijken, zien we dindag duidelijk een geblokkeerd patroon, maar dus niet op een gunstige positie om bij ons voor winterweer te zorgen.

Het stromingspatroon op 300 hPa voor dinsdag: geblokkeerd, maar op een ongunstige plek om bij ons voor winterweer te zorgen.


Woensdag bedekt de anticycloon zowat heel Zuid-Europa, met kern boven de Alpen. Het hogedrukgebied bouwt dan ook een wig uit naar het noorden, met een subkern boven het zuiden van Noorwegen. In onze omgeving is er vrij weinig drukgradiënt. De troposfeer komt in onze regio tot rust en er is opnieuw kans op mist. De temperatuursverwachting voor woensdagochtend is nog vrij onzeker, afhankelijk van het aantal opklaringen, maar de kans op nachtvorst is nog altijd erg klein. Overdag liggen de maxima nog altijd rond 9°C.

Donderdag bouwt de hogedrukwig naar het noorden zich verder uit. De wigas ligt ten oosten van onze regio, waardoor er een zwakke zuidelijke stroming staat. Aan de temperaturen verandert er voorlopig weinig, met minima die enkele graden boven het vriespunt liggen en maxima rond 8°C.
Op de hoogtekaart voor donderdag zien we een uitgesproken geblokkeerd patroon (dat neigt naar een omegablokkade), maar omdat de wigas ten oosten van onze regio ligt, hebben we daar weinig tot niets aan.

De hoogtekaart van donderdag volgens het Amerikaanse GFS-model: een stevige straalstroom boven de westelijke Atlantische Oceaan wordt ter hoogte van Ierland afgeblokt en naar het noorden afgebogen.


Verder kijken dan vrijdag is met dit geblokkeerd stromingspatroon vrij delicaat. In de ochtendrun van vandaag opteert het Europese weermodel ECMWF voor een erg sterk hogedrukgebied (kerndruk 1045 hPa) boven Centraal-Europa, met een oost-west georiënteerde wig tot boven onze omgeving. Dat zou opnieuw kunnen leiden tot uitgesproken inversieweer, met op 850 hPa (ongeveer 1500 meter hoogte) temperaturen tot +10°C, maar op waarnemingshoogte vorst tijdens de nachten en maxima amper boven het vriespunt. In een dergelijke setting kan het bij ons wel vrij koud worden, maar is er geen kans op sneeuw of winterse neerslag.
Ook het Amerikaanse GFS-model laat in zijn ochtendrun een dergelijke ontwikkeling zien, met kans op inversiekoude. Of het ook zover komt, is uiteraard voorlopig nog afwachten.

De "pluim" van ECMWF1100 voor de omgeving van Gent. De operationele run (blauwe lijn) kiest op het eind voor koud inversieweer, maar de onzekerheid is nog groot.














maandag 5 december 2016

Alpenhoog fnuikt winterweer

Zoals verwacht vroor het deze ochtend licht in Vlaanderen. Het is het tweede plaagstootje van dit winterseizoen, maar een serieus vervolg komt er voorlopig niet. We hebben het wat koudere weer te danken aan een hogedrukgebied waarvan de kern op dit ogenblik in de omgeving van de Zwarte Zee ligt en dat een wig heeft uitgebouwd richting onze omgeving en Schotland.

De weerkaart deze middag.


Op zich is de luchtmassa alles behalve koud, met zelfs een +5°C op 850 hPa, maar begin december heeft de zon uiteraard weinig kracht en kan de instraling overdag niet op tegen de uitstraling 's nachts. In de wig staat er weinig wind, waardoor er op waarnemingshoogte een koude laag blijft hangen. Inversie dus, met andere woorden.

Morgen kantelt de wigas van Schotland naar het zuiden van Scandinavië. Daardoor ruimt de wind bij ons van de oostelijke naar de zuidelijke sector. De aangevoerde luchtmassa wordt op grote hoogte nog wat zachter, rond +8°C op 850 hPa. Omdat de troposfeer in onze omgeving nog altijd erg rustig is, blijft de koude plaklaag nog eventjes hangen. De minimumtemperatuur voor morgenochtend blijft nog altijd wat onzeker (zie vorige bijlage), wat vooral te maken heeft met het al dan niet ontstaan van lage bewolking. Waarschijnlijk vriest het nog een nachtje licht, al begint de temperatuur tegen morgenochtend al een fractie op te lopen.

Woensdag zien we de kern van het machtige hogedrukgebied (1035 hPa) boven Tsjechië liggen. De stroming ruimt bij ons daardoor verder door naar zuidzuidwest tot zuidwest en ook de wind steekt nu een tandje bij. Dat betekent dat de koude plaklaag binnen de kortste keren is opgeruimd. In de nacht van dinsdag op woensdag vriest het niet meer in de Gentse regio en woensdag overdag lopen de maxima al op tot dicht tegen de +10°C.

De dagen daarna gebeurt er iets wat winterliefhebbers niet graag zien gebeuren. De kern van het hogedrukgebied vestigt zich boven de Alpen. Dat is zowat het slechtst denkbare scenario voor wie op sneeuw en ijs hoopt. We komen in een zuidwestelijke stroming terecht met ook nog eens erg zachte bovenluchten. Van donderdag tot zaterdag ligt het kwik in onze omgeving dag en nacht ergens tussen +8 en +12 graden. De kans op nachtvorst is in die periode verwaarloosbaar klein.
Ook voor de Alpen zelf is dit hogedrukgebied niet zo'n goed nieuws. In de kern van deze anticycloon valt er uiteraard ook geen sneeuw in de skigebieden.

Begin volgende week lijkt er grootschalig weinig te veranderen. De temperatuursverwachting wordt wel een stuk onzekerder. Als de hogedrukkern zich uitbreidt tot onze omgeving, is er opnieuw wat stralingskou mogelijk. Die onzekerheid vanaf maandag is goed te zien in de zogenaamde temperatuurpluim (zie hieronder). Structureel winterweer is voorlopig nog niet in zicht.

Bron grafiek: weerplaza.nl









vrijdag 2 december 2016

Weerbericht dinsdag 2 december 2016

Opgesteld op vrijdag 2 december om 09.00 uur.
(dagelijkse update niet gegarandeerd, nieuwe weerberichten verschijnen als ik tijd heb)

Algemene situatie

Aan de oostelijke flank van een hogedrukgebied met kern boven Ierland, stroomt vandaag maritiem polaire lucht naar onze omgeving. In die stroming trekt vandaag een sterk verzwakt koufront mee. Ook vannacht ligt dit front nog boven onze regio, morgen trekt het verder door naar Frankrijk. Het hogedrukgebied verplaatst zich morgen naar de Noordzee en bouwt een tweede kern op boven Zuidoost-Europa. Zondag is die tweede kern al de hoofdkern geworden, waardoor de stroming bij ons stilaan ruimt naar oost en later zuidoost.
Begin volgende week trekt de anticycloon zich nog verder naar het oosten terug en bouwt hij een wig op richting Scandinavië, waardoor de wind in onze omgeving verder doorruimt naar het zuiden. In de tweede helft van de week verdwijnt de wig en lijken we af te stevenen op een klassieke zuidwestelijke circulatie, die uiteraard verhindert dat winterweer bij ons een kans maakt.

De middag ligt een weinig actief koufront boven onze regio.




Vandaag vrijdag

  • Weerbeeld: zwaarbewolkt met vooral na de middag nu en dan wat licht regen, maar in totaal valt er minder dan 1 mm.
  • Maximumtemperatuur: 10°C 
  • Wind: 2 Bft uit WNW tot NW.


Vanavond en vannacht

  • Weerbeeld: eerst nog zwaarbewolkt maar overwegend droog, tegen de ochtend verschijnen er bredere opklaringen. Er ontstaat nevel en lokaal ook mist.
  • Minimumtemperatuur:  2°C, bij bredere opklaringen mogelijk zelfs iets lager. Op veel plaatsen vorst aan de grond (eveneens bij voldoende brede opklaringen).
  • Wind: vrijwel windstil, of zwak (1 à 2 Bft) uit NO.

Morgen zaterdag 3/12/16

  • Weerbeeld: eerst nog wisselend bewolkt, maar in de loop van de dag zien we de zon meer en meer.
  • Maximumtemperatuur: 6 à 7°C.
  • Wind: eerst windstil, later 1 à 2 Bft uit ONO.


Zondag 4 december

  • Weerbeeld: het is de hele dag zonnig.
  • Temperatuur: minima rond -3°C, maxima rond 4°C.
  • Wind: matig (3 Bft) uit O

Maandag 5 december

  • Weerbeeld: zonnig of licht bewolkt.
  • Temperatuur: minima rond -3 à -4°C, maxima rond 5°C.
  • Wind: 2 Bft uit ZO.

Dinsdag 6 december

  • Weerbeeld: in de loop van de dag drijft er meer en meer bewolking binnen. De exacte timing is nog onzeker.
  • Temperatuur: onzeker, afhankelijk van de bewolking ligt het minimum 's ochtends rond -5° (indien volledig helder) of +2 (indien volledig bewolkt). Maxima rond 5 à 6°C.
  • Wind: 2 Bft uit Z.


Verdere vooruitzichten (woensdag 7 december tot en met zondag 11 december)

Een hogedrukgebied boven de Alpen en later Spanje zorgt bij ons voor een zuidwestelijke tot westelijke circulatie. Veel anti-winterser kunnen weerkaarten niet zijn, dus sneeuw en ijs behoren momenteel niet tot de mogelijkheden in onze regio. De hogedrukkern duwt wel het actiefste deel van frontale systemen verder naar het noorden, zodat we niet al te veel neerslag hoeven te verwachten. De maxima liggen meestal rond 9 of 10 graden, de kans op nachtvorst is klein.

donderdag 1 december 2016

Op naar een tweede "wintertje"

Vandaag begint de weerkundige winter. Eén ding kunnen we nu al met zekerheid stellen: de winter van 2016-'17 zal niet de boeken ingaan als de zachtste winter ooit. Op 29 november bedroeg de gemiddelde dagtemperatuur in Ukkel -0,9°C. Daarmee zijn de eerste hellmanpunten binnen en hebben we de hellmanloze winter van 2014 al achter ons gelaten.

Het hogedrukgebied dat de voorbije dagen vrij koude, continentale lucht naar onze omgeving stuurde, heeft zich verplaatst naar Ierland. Daardoor stroomt er nu tijdelijk zachtere maritieme lucht naar onze omgeving. Erg lang duurt dat niet, want zaterdag (overmorgen dus) kruipt de hogedrukkern het Europese vasteland weer op. De wind krimpt opnieuw naar de oostelijke sector en voert weer geleidelijk koudere landlucht aan. We krijgen vanaf zaterdag droog en vrij zonnig weer, met zaterdagochtend al minima rond het vriespunt. Zondag en maandag vriest het 's ochtends in westelijk Vlaanderen licht, dinsdagochtend mogelijk matig, al blijft dat laatste voorlopig nog erg onzeker. De maxima liggen zondag en maandag rond +4°C in de omgeving van Gent.

Het wordt vanaf zaterdag dan wel wat kouder, sneeuw of andere winterse neerslag hoeven we helemaal niet te verwachten. De kern van het hogedrukgebied houdt neerslagzones ver uit de buurt en ook de bovenluchten zijn veel te warm. We hebben te maken met inversie, typisch voor deze luchtdrukverdeling. Terwijl het maandagochtend aan de grond behoorlijk vriest, is het boven ons hoofd op 1500 meter hoogte bijvoorbeeld +4°C.

De temperatuur op 850 hPa (ongeveer 1500m hoogte) op maandag: terwijl het op waarnemingshoogte vriest, is het anderhalve kilometer hoger ongeveer +4°C. Typisch inversieweer, met kwalijke gevolgen voor de luchtkwaliteit.


Een lang leven lijkt de koudere periode ook  niet beschoren. De hogedrukkern trekt zich verder terug naar het oosten, waardoor de wind vanaf dinsdag naar het zuiden en later zelfs het zuidwesten ruimt. Vanaf woensdag is de kans op nachtvorst alweer erg klein (niet veel meer dan 10 procent) en lopen de maxima meer dan waarschijnlijk op tot rond +10°C.

Ondanks de wat koudere nachten hoeven de schaatsen in Vlaanderen dus voorlopig nog lang niet uit het vet. Tenzij om op het kunstijs te gaan schaatsen, natuurlijk.