Oprechte dank aan al wie schaatsen mogelijk maakte

 Nu de regen hier weer tegen het raam tikt en de zuidwestenwind om het huis waait, is het tijd voor een terugblik op de voorbije vorstperiode. Ze was nét lang en koud genoeg om hier en daar voor ouderwets gezellig schaatsvertier te zorgen, maar te kort en niet streng genoeg voor een echte schaatsperiode van formaat. Ook de covid19-pandemie zorgde uiteraard voor extra complicaties.

De Bleukensweide in Leest, Mechelen (foto: Jan Milants)

De vorstperiode was in Vlaanderen wat minder fel dan eerst door de weermodellen werd verwacht. Dat kwam vooral omdat er op zondag 7 februari hier wat minder sneeuw viel dan voorzien. Dat op zich kleine detail had gevolgen voor de rest van de winterweek. De nachtelijke uitstraling is boven een dun sneeuwdek kleiner dan boven een dik sneeuwdek. Daardoor lagen de minima de voorbije week vaker tussen -6°C en -11°C dan tussen de eerder voorziene -8° en -15°C en dat scheelt toch meteen een stuk voor de ijsvorming. De sneeuw was nochtans op het perfecte moment gevallen: helemaal bij het begin van de vorstperiode, toen er nog nergens ijs lag.

Opvallende vaststelling: door het dalende aantal koudegolven lijkt Vlaanderen, nochtans net als Nederland een bakermat van het schaatsen op natuurijs, een deel van zijn schaatskennis te verliezen. Meer en meer zie je overheden en organisaties in een kramp schieten als er een ijsvloer ontstaat. Vanachter het bureau van menig ambtenaar en politicus wordt er met schaatsverboden gegoocheld dat het een lieve lust is. Daarbij is er in de loop der jaren in Vlaanderen om god weet welke reden een soort van 12 centimeter-fetish ontstaan. Schaatsijs zou onveilig zijn als het minder dan 12 cm dik is en dan, hocus pocus, absoluut veilig voor een menigte vanaf 12 cm en meer. Natuurlijk is het veel complexer dan dat. Ik kom er later nog wel eens op terug.

Perfect zwart ijs hoeft bij matige vorst echt geen 12 cm dik te zijn om veilig schaatsers te kunnen dragen.

Nog een opvallende vaststelling: het imago van de Kraenepoel in Aalter als hét schaatswalhalla van Vlaanderen heeft door het totale schaatsverbod van de voorbije week een gigantische deuk gekregen. Dat verbod had deze keer niets met ijsdikte te maken, maar wel met coronamaatregelen. De lokale overheid in Aalter was één van de weinige die niet bereid was om wat moeite te doen om haar bevolking in veilige omstandigheden te laten genieten van mentaal helend schaatsplezier in de gezonde open lucht onder een heerlijk winterzonnetje.

Dat kon nochtans wel, bleek in vele andere gemeenten en steden. In Deinze, buurstad van Aalter, liet burgemeester Jan Vermeulen hemel en aarde verzetten om het schaatsen op natuurijs mogelijk te maken. Eerst op ondergelopen Leiemeersen, later ook op de Oude Leie. Hij kreeg daarbij de hulp en medewerking van grondeigenaren, Natuurpunt, de stadsdiensten, de politiezone Deinze, hulpdiensten en stewards. Het resultaat: dagenlang stralende gezichten onder de winterzon, uitgelaten kinderen en supertevreden ervaren schaatsers.

Toegestaan schaatsplezier op de ondergelopen Leiemeersen in Bachte-Maria-Leerne (Deinze). Met de volkstoeloop op donderdag en vrijdag viel het echt wel mee.

Schaatsers uit de omgeving van Mechelen namen speciaal contact met mij op. Ik citeer hen: "Wij voelen de frustraties van de schaatsers in Aalter na de beslissing van hun burgemeester. Dat het ook anders kan, bewijzen ze hier in Mechelen op de Bleukensweide in Leest. Het gaat hier over een gebied van agentschap Natuur en Bos dat via een sluizensysteem kan worden onder water gezet. Ondiep en toch 5 ha groot. Dinsdag was het stadsbestuur nog zeer aarzelend en kon iedereen in de pers lezen dat er niet op de Bleukensweide zou mogen geschaatst worden. Woensdag werd het al oogluikend toegestaan. Naar het weekend toe werd alles in gereedheid gebracht om een massa toe te laten en dit echt op maat van schaatsers. Omwille van corona mochten er maximaal 750 schaatsers tegelijk op het ijs. Er bleef slechts één ingang over, enkel schaatsers kregen toegang, wandelaars en sledes werden op het ijs verboden. Toezicht door stewards werd voorzien, politie kwam af en toe langs. Het komt er op neer dat in Mechelen een serieuze inspanning geleverd is om het schaatsen mogelijk te maken op een veilige manier. Als fervente schaatsers zullen we in deze vorstperiode vijf dagen de mogelijkheid gehad hebben in het Mechelse om veilig op het ijs te staan!'

Schaatsers het voorbije weekend op de Bleukensweide in Leest, Mechelen (foto: Jan Milants)

Ook elders in Vlaanderen zag je genietende schaatsers onder welwillend toezicht van lokale overheid, ijsmeesters en soms ook stewards. De venplassen in Kalmthout zagen er fantastisch uit en dat was lang niet de enige plek. Namens alle natuurijschaatsers in het algemeen en de volgers van de IJsverwachting in het bijzonder: oprechte dank aan iedereen die er met hard werk en puike organisatie heeft voor gezorgd dat schaatsen in de buitenlucht in deze moeilijke periode toch mogelijk was!

Hieronder nog wat foto's (© Jan Milants) van de Bleukensweide: