Weerkaarten ogen winters

De verwachtingskaarten die voor de komende tien dagen uit de weermodellen komen gerold, zien er winters uit. Hoge luchtdruk ten noorden van onze omgeving en depressies ten zuiden van ons zorgen voor een oostelijke stroming. Dat is nog niet voldoende om ons meteen koud winterweer te bezorgen. Noord- en Oost-Europa hebben immers een zachte voorgeschiedenis de voorbije weken. Maar vorst en winterse neerslag beginnen toch meer en meer kans te maken de komende dagen. Gloort er in de verte wat natuurijs?

Een weerbeeld dat we al enkele winters niet meer zagen: weermodellen berekenen begin 2021 hoge luchtdruk boven IJsland en Scandinavië. (bron kaart: ecmwf via wetterzentrale.de)

Het is storm Bella die voor een ommekeer heeft gezorgd. Na de doortocht van het koufront van deze stormdepressie, is koudere polaire lucht naar onze omgeving gestroomd. In de hoge Ardennen heeft dit gezorgd voor een sneeuwdek van een 15-tal centimeter, toch wat minder dan de modellen hadden verwacht. Deze sneeuw blijft daar de komende tien dagen liggen en er kan zelfs nog wat sneeuw bijkomen.

In Vlaanderen blijft het voorlopig beperkt tot enkele winterse buien, met regen, stofhagel en mogelijk wat natte sneeuw. De minima lagen deze ochtend iets boven het vriespunt, de maxima vandaag rond 5 à 6°C.

Komende nacht bevinden we ons in de opvullende kern van lagedrukgebied Bella. Dat maakt de verwachting wat lastig, omdat de zwakke wind alle kanten uit zwabbert. Uiteindelijk kiest hij dan toch voor het noordwesten. Dat betekent dat enkele winterse Noordzeebuien het land op kunnen trekken. Onder brede opklaringen zakt het kwik tot dicht tegen of lokaal zelfs iets onder het vriespunt. Op die plekken kunnen er ook mistbanken ontstaan. 

De volgende dagen blijft dit kwakkelweer voortduren. De kern van de opvullende depressie verplaatst zich naar Denemarken, waardoor er bij ons een zwakke westelijke tot noordwestelijke stroming staat. Morgen en woensdag is het in westelijk Vlaanderen wisselend tot zwaarbewolkt met nu en dan een winterse bui. De minima liggen rond of iets onder het vriespunt, de maxima rond 5°C. 

Het Britse weermodel berekent op Oudejaarsavond een depressie vlak ten zuiden van ons (zie kaart). Volgens het Europese model blijft ze net ten noorden van ons land. (bron kaart: UK MetOffice)

Op donderdag, Oudejaarsavond, ligt er opnieuw een depressiekern in onze omgeving. De weermodellen twijfelen nog over de exacte positie. Het Britse UKMO-model houdt de kern vlak ten zuiden van onze omgeving, het Europese weermodel vlak te noorden. Dat betekent bij het ene model een wind van over land, bij het andere van over zee. Dat kan bij de neerslagzone het verschil betekenen tussen smeltende sneeuw of regen. Voorlopig lijkt regen de meeste kans te maken, bij maxima donderdag rond 4°C. De kans op sneeuw is volgens het Europese model in westelijk Vlaanderen beperkt tot 10 procent, maar helemaal uitgesloten is het dus niet.

Kouder vanaf Nieuwjaar

Ook op vrijdag, Nieuwjaarsdag, ligt deze kern nog in onze omgeving en is de verwachting relatief onzeker. In de nacht van oud op nieuw liggen de minima in de regio Gent rond het vriespunt, de maxima rond +3°C. Er kan ook wat winterse neerslag vallen.

De eps-verwachting voor de minima en maxima in de regio Gent (bron: ecmwf.org)

Vanaf zondag kiest de wind dan duidelijker voor de oostelijke sector. De kans op lichte tot matige vorst tijdens de nachten in de omgeving van Gent is vanaf zondag volgens het ensemble van het Europese weermodel 80 procent. Het gemiddelde van de berekening voor de maxima ligt rond +2°C, met een kleine kans op ijsdagen. Sommige leden van het ensemble berekenen ook wat sneeuw en dat zou dan kunnen zorgen voor koude nachten, met uitschieters in de berekeningen van de minimumtemperatuur tot -10°C. De kans dat deze uitschieters ook werkelijkheid worden, is erg klein maar niet onbestaande. 

De hoofdberekening van het Europese model verwacht op woensdag 6 januari een sneeuwdek, met 's nachts bijna -10°C in de Kempen. De meeste andere berekeningen van het ensemble zijn minder koud, met lichte vorst.

Voor natuurijsfanaten gloort er dus een klein beetje hoop aan de horizon. Het zou wel bijzonder cynisch zijn als nét deze winter, met alle coronabeperkingen, er schaatsijs zou liggen. Maar voor alle duidelijkheid: zo ver is het dus nog niet. Afwachten hoe de kaarten de komende tijd evolueren.