Vanaf het weekend rustig en droog en later misschien ook kouder

De westcirculatie voerde de voorbije nacht het zoveelste windveld naar onze omgeving aan. We zijn zo stilaan gewoon geraakt aan het winderige en natte weer, maar er is verandering op komst. Nadat de westenwind morgen nog een laatste keer flink uithaalt, draait hij in de loop van het weekend naar de oostelijke sector. Het wordt droger en kouder, maar of dit ook het begin is van een winterse periode, is nog niet zeker. De hoofdrun van het Europese weermodel gaat enthousiast voor vriesweer, maar het ensemble blijft heel wat terughoudener.

De weerkaart van deze middag.

De voorbij nacht trok een fel koufront over ons land. Dat ging gepaard met veel regen en rukwinden die lokaal uithaalden tot boven de 100 km/u. Dit koufront was verbonden aan een depressiekern die momenteel over de noordelijke Noordzee richting Denemarken trekt. Deze namiddag en komende nacht zorgt een mobiele wig voor een droge periode, maar morgenochtend bereikt een warmfront onze regio. Het is verbonden aan alweer een nieuwe depressiekern, die morgenmiddag boven de Ierse Zee ligt. Rond of kort na de middag volgt het koufront. Achter dit koufront liggen de isobaren opnieuw dicht bij elkaar en komt er dus weer veel wind te staan.

Ook vrijdag blijven Atlantische depressiekernen ons weer nog bepalen, maar ze worden stilaan minder diep. Boven de noordelijke Atlantische Oceaan ontwikkelt zich een hogedrukrug en die zal meer en meer ons weer gaan beïnvloeden. Zaterdag zien we dat zich een apart hogedrukgebied heeft gevormd tussen IJsland en Schotland. Boven onze omgeving ligt een ondiepe depressiekern. De wind waait 's ochtends nog uit het zuiden, valt dan tijdelijk weg en draait daarna naar het noordoosten. In januari verwacht je dan koud weer, maar de zachte lucht die de voorbije weken Europa is ingewaaid, is natuurlijk niet zo maar verdwenen. Op 850 hPa (ongeveer 1500 meter hoogte) ligt de temperatuur zaterdag nog rond het vriespunt. Op grondniveau mogen we daar nog heel wat graden bij optellen, want van een inversie is dan nog geen sprake.

De verwachte weerkaart voor zondag van het Europese weermodel: een hogedrukkern boven Schotland breidt zich uit naar het zuiden van Noorwegen en Zweden. De wind draait bij ons naar de oostelijke sector.

Zondag zou het hogedrukgebied zich verder uitbreiden in de richting van Zuid-Scandinavië. Volgens de hoofdrun van het Europese weermodel zou dan op grotere hoogte wat koudere lucht doorsijpelen naar onze regio. Die koudere ontwikkeling zet zich verder in de rest van de hoofdrun van het Europese weermodel. Het hogedrukgebied zou zich versterken boven Scandinavië, met tijdens de nachten lichte tot matig vorst en overdag temperaturen die nauwelijks of niet boven het vriespunt geraken.

Als we er de 50 berekeningen van het complete eps bijnemen, zien we dat die koudere periode nog lang geen zekerheid is. Er zijn ook heel wat leden die het hogedrukgebied op een veel minder gunstige plaats terecht laten komen, met eerder een zuidelijke dan een oostelijke stroming tot gevolg. In dat geval wordt het uiteraard minder koud (zie bespreking lange termijn onderaan deze bijdrage).

Het weerbericht voor de regio Gent:

Vandaag woensdag 3 januari 2018

• Weerbeeld: zon en wolken wisselen elkaar af. Het blijft de hele dag droog.
• Maximumtemperatuur: 10°C 
• Wind: 5 à 6 Bft uit W, met lokaal nog rukwinden tot 80 km/u.

Vanavond en vannacht

• Weerbeeld: eerst is het nog half bewolkt, in de loop van de nacht wordt het betrokken. Tegen de ochtend kan er al wat lichte regen vallen.
• Temperatuur: minima rond 7°C.
• Wind: 5 Bft uit WZW, krimpend naar ZZW en tegen de ochtend afnemend tot 2 à 3 Bft.

Morgen donderdag 4 januari

• Weerbeeld: eerst betrokken met regen, daarna wisselen opklaringen en enkele buien elkaar af. In de warme sector is het erg zacht voor de tijd van het jaar. 
• Temperatuur: maxima rond 12°C.
• Wind: 2 à 3 Bft uit de zuidelijke sector. Na de middag ruimt de wind naar WZW en neemt hij opnieuw toe tot 4 à 5 Bft.

Vrijdag 5 januari

• Weerbeeld: meestal zwaarbewolkt met nu en dan wat regen, maar de neerslaghoeveelheid blijft beperkt.
• Temperatuur: minima rond 3 à 4°C, maxima rond 9°C.
• Wind: 3 Bft uit ZZW.

Zaterdag 6 januari

• Weerbeeld: zwaarbewolkt tot betrokken, maar overwegend droog.
• Temperatuur: minima rond 4°C, maxima rond 7°C.
• Wind: eerst 2 à 3 Bft uit Z. Daarna wordt het tijdelijk windstil. 's Avonds draait de wind naar ONO en neemt hij toe tot 4 Bft.

Zondag 7 januari

• Weerbeeld: zwaarbewolkt. Het blijft overwegend droog, maar nu en dan valt er wat lichte regen.
• Temperatuur: minima rond 5°C, maxima rond 6°C.
• Wind: 4 Bft uit NO.

Verdere vooruitzichten (maandag 8 januari tot en met  vrijdag 12 januari)

Dat we overschakelen op een rustiger en veel droger weertype, lijkt wel vast te staan (zie bespreking hierboven). Maar over de temperatuur heerst veel meer onduidelijkheid. Zowel een koude oostelijke stroming als een veel zachtere zuidelijke stroming behoren tot de mogelijkheden.
De kans op lichte tot matige vorst tijdens de nachten ligt de hele periode tussen 50 en 75 procent. Het gemiddelde van de berekende minimumtemperaturen ligt meestal tussen 0 en -2°C.
De kans op ijsdagen lijkt voorlopig erg klein: minder dan 10 procent. Het gemiddelde van de berekende maximumtemperaturen ligt meestal tussen +3 en +6°C. De operationele run is één van die weinige berekeningen die wel nu en dan een ijsdag ziet zitten.

De t2m-pluim voor Gent: de operationele berekening (Hauptlauf) van ECMWF is koud, maar het gemiddelde (Mittelwert) zit daar een stuk boven. (Bron grafiek: Kachelmannwetter.de)

Kans op natuurijs

Tot en met dinsdag 9 januari vormt er zich geen natuurijs. Pas vanaf woensdag 10 januari neemt de kans op de vorming van wat natuurijs iets toe, maar het overgrote deel van de eps-leden wil voorlopig van geen natuurijsvorming weten.

De "ijspluim" voor het zuiden van Nederland (bron: winterplaza.nl): pas vanaf 10 januari vormt zich mogelijk wat natuurijs.