Uitzonderlijk zacht in het hoge noorden

Een strakke zuidelijke stroming zorgt voor uitzonderlijk zacht weer. Niet alleen bij ons, maar ook in Scandinavië. In Kiruna, een stadje pal op de poolcirkel in Zweeds Lapland, is alle sneeuw alweer bijna weggesmolten. Alleen in het uiterste noorden van Zweden, in de grensregio met Noorwegen en Finland, wordt er geschaatst op natuurijs.

De webcam van Jukkasjärvi (noord-Zweden) toont alleen nog sneeuwresten, maar de ijskwaliteit op het meer is behoorlijk.

De vorige winters waren extreem zacht in Scandinavië, met gebrek aan sneeuw en ijs. Diverse bekende schaatstochten moesten er afgelast worden. Deze winter lijkt voorlopig op dezelfde ingeslagen weg verder te gaan. Een strakke zuidelijke stroming stuwt zachte luchtmassa's naar het hoge noorden. In Kiruna, op de poolcirkel, is alle sneeuw die er de vorige weken is gevallen alweer weggesmolten. Vandaag en morgen is het er tijdelijk weer wat kouder, met lichte vorst, maar tijdens het weekend klimt het kwik er opnieuw boven het vriespunt. Dat gaat gepaard met sneeuw, natte sneeuw en regen. Onvervalst kwakkelweer dus, volgens plaatselijke bewoners hoogst uitzonderlijk voor deze tijd van het jaar. De normale gemiddelde temperatuur voor november bedraagt er immers -8°C, met een gemiddeld minimum van -12°C en een gemiddeld maximum van -5°C. Die waarden halen ze er de komende dagen absoluut niet.

Typisch voor de voorbije winters en ook nu weer: een zuidzuidwestelijke stroming die lucht van subtropische oorsprong tot ver boven de poolcirkel blaast. Deze kaart is de verwachting voor volgende week woensdag. (bron kaart: ecmwf via wetterzentrale.de)

Of die zachte trend zich ook de rest van de winter zal doorzetten, is nog niet te zeggen. Om winter in Scandinavië te krijgen, moet het grootschalige luchtdrukpatroon op de schop. De vorige winters (en dus ook nu) was de stroming er haast steevast zuid tot zuidzuidwest. Bij een dergelijk patroon krijgen we zowel bij ons in de Benelux als in het hoge noorden erg zacht weer. Van zodra we wat meer naar een klassieke westcirculatie gaan, blijft het bij ons zacht, maar koelt het in Scandinavië wel af. Mogelijk gebeurt dat op het einde van de tiendaagse verwachtingsperiode.

Bij een westcirculatie komt vooral het noorden van Scandinavië in koudere lucht terecht. De kaart is het eps-gemiddelde van ecmwf voor 21 november. (bron kaart: ecmwf via wetterzentrale.de)

Problemen met kunstijs

Het zachte weer in Zweden zorgt niet alleen voor een tekort aan natuurijs. Zowel in Falun als in Sundsvall zijn er momenteel grote problemen met de openlucht-kunstijsbanen. De ijsmeesters slagen er voorlopig niet in om goed kunstijs te maken in de buitenlucht, waardoor deze banen voorlopig nog gesloten blijven. In Sundsvall zou het eerste weekend van december het Zweeds kampioenschap Afstanden (langebaan) worden georganiseerd, maar dat tornooi is van de kalender gehaald. Niet omwille van het probleem van gebrek aan ijs, dat tegen dan hopelijk opgelost is, maar omwille van de corona-pandemie. Dit wordt geen fantastische winter voor schaatsers.