Subtropische luchtmassa overspoelt Europa

Het is in zowat heel West- en Noord-Europa uitzonderlijk zacht voor de tijd van het jaar. Oorzaak is een hogedrukgordel boven het zuiden van het continent. Die stuwt een massa subtropische lucht naar hogere breedtes. In Noorwegen zorgde dat voor een nieuwe recordtemperatuur voor januari: 19,0°C in Sunndalsøra, aan de zuidwestkust. Het vorige januarirecord in Noorwegen bedroeg 17,9°C. In Abisko in Zweeds Lapland steeg het kwik de voorbije nacht tot +7°C. In zowat heel Scandinavië, van het uiterste zuiden tot het uiterste noorden, dooide het gisteren.

De temperatuur op 850 hPa (ongeveer 1500 meter hoogte): subtropische luchtmassa's veroveren zowat heel Europa en zorgden gisteren voor recordhoge temperaturen in Noorwegen. In zowat heel Scandinavië ligt de temperatuur momenteel boven het vriespunt. (bron kaart: ecmwf via wetterzentrale.de)

In het zuidwesten van Noorwegen loopt de temperatuur in de winter wel vaker op tot boven de 15°C, omwille van een föhneffect, maar nooit eerder slaagde die föhn erin om het kwik zo hoog op te jagen.
De komende dagen verdwijnen de extreem hoge temperaturen in Scandinavië, maar echt koud weer komt er niet in de plaats.


Ook bij ons is er de komende week niet het minste spoor van de winter te bekennen. Het Azorenhoog kruipt het Europese continent op en zorgt daardoor in de Benelux voor een constante aanvoer van meestal maritieme, maar soms ook continentale subtropische lucht. Vandaag vrijdag zorgt een weinig actief frontaal systeem daarbij voor een beetje regen, maar de komende week blijft het vaak droog. De maxima liggen tijdens het weekend rond 8°C en stijgen begin volgende week tot 13°C. Tegen het volgende weekend zou het weer iets minder zacht worden, met opnieuw maxima rond 8°C. Van vorst tijdens de nachten is de komende week geen sprake.

IJssituatie in Scandinavië en Oostenrijk

Door het extreem zachte weer hebben de geveegde natuurijsbanen in Zweden het lastig. Op veel plaatsen zijn ze gesloten, op andere (zoals in Tavelsjö) zijn er alleen sterk ingekorte banen geopend. Het is daar wachten op een stevige vorstperiode zonder sneeuw. Als die er komt, zal de ijskwaliteit wel erg goed zijn. Toch iets om naar uit te kijken...

In midden- en noord-Zweden wordt er (met veiligheidsuitrusting!) nog geschaatst op de meren. Daar ligt vaak nog een vrij dikke ijslaag dankzij de koude november en koude eerste helft van december.

Uit Oostenrijk kwamen vorige week alarmerende berichten vanaf de Weissensee, waar zelfs het westelijke kleine meer nog niet volledig dicht was gevroren. Daar kunnen ze de komende tijd wel profiteren van het hogedrukgebied, dat de oorzaak is van het zachte weer in het noorden. In de kern van het hogedrukgebied is het helder en windstil en daardoor kan het tijdens de nachten vrij goed afkoelen in Oostenrijk. De koude lucht verzamelt zich daarna in de valleien, waardoor het ijs op de Weissensee de komende dagen kan aandikken. Diep winters is het ook daar niet, maar het zal wel volstaan om op het kleine meer een veilig traject uit te zetten.