Evolutie naar een geblokkeerd weerpatroon

Er glinstert een sprankeltje hoop aan de horizon voor de liefhebbers van natuurijs in de Lage Landen. Nadat een westcirculatie de voorbije weken vrijwel ononderbroken zachte subtropische lucht naar onze omgeving heeft aangevoerd, evolueren we vanaf het weekend naar een geblokkeerd weerpatroon. We zien die opbouw zaterdag al beginnen. Dat is nu binnen een termijn van 82 uur, dus mogen we er van uitgaan dat die omslag naar een blokkade er ook effectief zal komen. Na het weekend resulteert dit in een kouder weertype, waarvan we de details uiteraard nu nog niet kunnen invullen. 

Maandag ligt er een hogedrukgebied boven Scandinavië en diverse lagedrukkeren ten zuiden daarvan. Er staat bij ons een oostenwind, maar die voert nog altijd zachte lucht aan. (bron kaart: wetterzentrale.de)

Wat gebeurt er zaterdag precies? Een depressiekern tussen IJsland en Schotland vult op en tegelijk ontwikkelt het hogedrukgebied van de Azoren een wig naar het noorden en een hogedrukgebied boven Centraal-Europa een wig naar het zuiden van Scandinavië. Beide uitlopers maken contact en er ontstaat zondag een hogedrukcel met centra boven het zuiden van Noorwegen en de Noorse Zee. Daardoor gaat het bij ons zondag al vanuit het oosten waaien, maar een winterinval levert dat niet op. Integendeel zelfs. Er bevindt zich geen koude luchtmassa in onze omgeving en er wordt in eerste instantie zelfs erg zachte lucht aangevoerd met deze oostenwind. De temperatuur ligt zondag overdag rond 11°C.

Maandag bedekt het hogedrukgebied al heel Scandinavië. De wind blijft bij ons de oosthoek opzoeken, maar de afkoeling blijft beperkt. De bovenluchten zijn nog altijd erg warm: +7°C op 850 hPa (ongeveer 1500 meter hoogte) en er hangt ook veel bewolking, waardoor het 's nachts niet sterk kan afkoelen. In de thermometerhut op 1,5 meter hoogte levert dat maandag in de omgeving van Gent minima op rond +4°C en maxima rond +7¨C.

De dagen daarna blijft de luchtdruk hoog ten noorden van onze omgeving en kan er vanaf woensdag 24 december mogelijk wel koude lucht doordringen tot onze omgeving. De mogelijkheid bestaat dus dat we vrij koude, maar droge kerstdagen krijgen, met minima én maxima in de omgeving van het vriespunt, maar die evolutie moeten we nog even afwachten. Van ijsvorming van betekenis is er voorlopig nog geen sprake. De "ijspluim" voor ondiep water toont wat signalen van ijsvorming vanaf 27 december, maar dat is veel te ver weg om nu al uitspraken over te doen. Maar we leven in elk geval wel in hoop, en dat is in deze klimaatopwarmende tijden al heel wat.

Het ECMWF-meteogram voor Drongen. Merk op hoe de wind een duidelijke voorkeur heeft voor het noordoosten vanaf dinsdag, wat resulteert in een geleidelijk dalende temperatuur. Vanaf kerstdag is de kans op vorst tijdens de nachten steeds groter dan 50 procent. (Bron: ecmwf.org)