Zorgen de fraaie weerkaarten al voor winterkou?

De verwachtingskaarten die de weermodellen ons deze ochtend voorschotelen, zouden in het putje van de winter stevig vriesweer opleveren. Ik kan goed begrijpen dat het hart van menig winter- en schaatsliefhebber sneller begint te slaan bij dergelijke weerkaarten, maar laten we de zaken nog eventjes nuchter bekijken.

Vandaag begint de luchtdruk te stijgen in de omgeving van de Alpen en het centrum van Frankrijk (zie kaart hierboven). Morgen bedekt de hogedrukkern (1031 hPa) het zuiden van Duitsland. De kern houdt regenzones uit de buurt, maar voert langs haar westelijke flank ook een zachte luchtmassa aan, afkomstig uit de regio van de Middellandse Zee.

Donderdag smelt de Europese hogedrukkern samen met een hogedrukgebied boven het zuidwesten van Rusland, met een kerndruk van 1040 hPa. Bij ons blijft de wind voorlopig nog uit de zuidelijke sector waaien. Met maxima rond 15°C is het donderdag erg zacht voor de tijd van het jaar. De zon schijnt dan volop en er staat niet al te veel wind. Met andere woorden: een weertype dat voorlopig nog meer neigt naar nazomer dan naar winter.

Vrijdag zien we dan een interessante ontwikkeling, bevestigd door alle weermodellen. Het Russische hogedrukgebied breidt zich uit naar Scandinavië. Bij ons krimpt de wind van het zuiden naar het oosten. Op grotere hoogte is de luchtmassa nog altijd erg zacht: rond +11°C op 850 hPa. Vooral in het westen van het land kan er vrijdag wel hardnekkige mist of bewolking blijven hangen. 's Morgens vroeg is het rond +3°C, de maxima liggen rond 11°C.

Zaterdag verplaatst de kern zich volledig naar Scandinavië en verdwijnt de hoge luchtdruk boven het westen van Rusland. Er komt dan immers een depressiekern afzakken van de Barentszzee naar Rusland. Wat opvalt, is dat de bovenluchten nog nergens echt koud zijn: in onze omgeving nog +7°C op 850 hPa, maar ook in het noorden van Scandinavië en het noordwesten van Rusland liggen ze amper rond het vriespunt. Ook daar zorgt het hogedrukgebied met andere woorden voorlopig nog nauwelijks voor winterkou.
Bij ons liggen de minima zaterdag waarschijnlijk rond het vriespunt, de maxima rond 9°C. Er staat een matige wind (3 Bft) uit het oosten.

Er ligt zaterdag dan wel een stevig hogedrukgebied boven Scandinavië, maar vrijwel nergens zijn er koude luchtmassa's te bespeuren. Zelfs in Lapland en Rusland heeft de winter geen serieuze voet aan de grond. Het koudst is het nog in het zuidoosten van Europa.

Zondag verandert er weinig aan de drukverdeling. Het hogedrukgebied blijft boven Scandinavië liggen. De wind steekt bij ons een tandje bij, met 3 à 4 Bft uit het oosten. De wind zorgt ervoor dat de onderste luchtlagen goed worden gemengd. Dat verhindert dat het kwik 's nachts wat dieper kan wegzakken door uitstaling. Ook zondagochtend liggen de minima bij ons rond het vriespunt. De maxima liggen zondag rond 7°C.

Het ensemblegemiddelde van ECMWF voor volgende dinsdag: het Scandinavische hogedrukgebied blijft prominent aanwezig en de luchtmassa is in onze omgeving iets afgekoeld.

Begin volgende week blijft de wind bij ons de oosthoek opzoeken. De kern van het hogedrukgebied ligt dan meest waarschijnlijk boven het zuiden van Scandinavië, met een uitloper naar de Baltische Staten. Op grotere hoogte sijpelt er dan stilaan wat koudere lucht door tot onze omgeving. De temperatuur op 850 hPa (ongeveer 1500 meter) zakt naar -5°C (al zit er wel nog heel wat spreiding in de T850 hPa-pluim). De doorstaande wind verhindert nog altijd een al te grote afkoeling tijdens de nacht. In de omgeving van Gent blijven de minima maandagochtend waarschijnlijk licht positief. De maxima moeten wel een beetje terrein prijsgeven. Die liggen maandag rond 5 à 6°C.

Tot en met donderdag lijkt de luchtdruk hoog te blijven boven het zuiden van Scandinavië, met mogelijk een uitloper richting IJsland en Groenland. De wind neemt waarschijnlijk in kracht af, waardoor het 's nachts wat vlotter afkoelt. Dinsdag bedraagt de kans op lichte vorst tijdens de nacht in onze regio 50 procent, woensdag en donderdag 80 procent. De kans op matige vorst (-5°C of kouder) lijkt voorlopig nog erg klein. De maxima liggen gemiddeld rond +5°C.

De eerstkomende 10 dagen vormt er zich in Vlaanderen dus nog geen natuurijs van betekenis. Ook van winterse neerslag is er voorlopig geen sprake.

De eps-verwachting van de minimum en maximumtemperatuur voor de omgeving van Gent de komende 14 dagen.

Ook op de Hoge Venen wordt het nog niet meteen diep winters. De minima liggen er van zondag tot en met donderdag tussen het vriespunt en -5°C. De kans op een (nipte) ijsdag ligt alleen dinsdag rond 50 procent. Alle andere dagen is die kans kleiner. Vanaf dinsdag lijkt de kans op wat sneeuw daar wel iets toe te nemen.