Uitzonderlijk koud in Midden-Zweden

 

De winter blijft volop aan zet in het noorden en midden van Scandinavië. De vorst heeft er wel het gezelschap gekregen van een - voor schaatsers - hinderlijke metgezel: sneeuw. Vooral in het binnenland van midden-Zweden kwam er een flink pak naar beneden, tot 40 cm en meer. Dat betekent dat het mooie, zwarte ijs er op veel plaatsen verdwenen is. Daar is het wachten tot het ijs gaat "stöpen": zich mengen met water tot er een nieuwe, harde bruin-grijs-witte ijsvloer verschijnt. Boven het sneeuwdek gaat het de komende dagen zeer streng vriezen. Op grote meren, die tot nu toe open bleven liggen, kan dan wel een prachtige ijsvloer ontstaan. Scandinavische natuurijsschaatsers zijn dit gewoon: die gaan op zoek naar dit mooie ijs. Het voobije weekend werd er bijvoorbeeld geschaatst op het zeeijs van de Oostzee in Luleå, ongeveer op de plek waar in februari de Nederlandse marathonschaatsers hun wedstrijden zullen afwerken.

Het Zweedse sneeuwdek op 13 november 2023. (bron: www.smhi.se)

De komende dagen daalt de temperatuur in het noorden en midden van Zweden plaatselijk tot rond -20 à -30°C en dat is zelfs naar Scandinavische normen vrij fors voor half november.

De komende dagen vriest het ook meer in het zuiden van Zweden dag en nacht, onder meer in grote delen van Värmland. Ook daar kunnen er de komende week prima schaatsomstandigheden zijn. Pas komend weekend wordt daar wat sneeuw verwacht. Ten zuiden van de grote meren Vänern en Vättern blijft de temperatuur positief, dus daar moet je het als schaatser niet gaan zoeken.

De minima en maxima voor de stad Östersund in het midden van Zweden. Het is er écht wel uitzonderlijk koud voor de tijd van het jaar. (bron: ecmwf.int)

Er zijn voorlopig geen aanwijzingen dat de vroege winterkou in het noorden en midden van Scandinavië aanstalten maakt om af te zakken naar de Benelux. Voorlopig is bij ons nog geen sprake van vorst van betekenis. Maar ik wil ook niet meegaan in de doemberichten dat natuurijs in de Lage Landen een fenomeen uit het verleden is en dat schaatsen in onze contreien nu al een zaalsport geworden is. Wat in Scandinavië kan (uitzonderlijk koud voor de tijd van het jaar), kan ook nog bij ons voorvallen. We zullen echt nog wel periodes met natuurijs meemaken, door de klimaatopwarming minder vaak dan vroeger, maar kómen doen ze.